از آغاز خلقت تاکنون، بشر همواره در حال کشف و اختراع بوده است. بسیاری از این دستاوردها برای زیست و بقای انسان سودمند بودهاند، اما برخی نیز به دلیل ناآگاهی یا سوء استفاده منجر به مشکلات جدی شدهاند. یکی از این مشکلات، ابتلا به بیماریهای ناشی از مصرف سیگار است که ارتباط مستقیم با مصرف تنباکو دارد.
بیماری بورگر: یک چالش عروقی
از بیماریهای شایع افراد مصرف کننده سیگار که ماده اولیه آن نیز تنباکو است، بیماری بورگر یا ترومبوآنژیت ابلیتران بوده که یک اختلال التهابی غیر آترواسکلروتیک است و عمدتاً رگهای خونی کوچک و متوسط را درگیر میکند. این بیماری با التهاب مکرر و تشکیل لخته در دیواره رگها همراه است که منجر به انسداد جریان خون میشود.
علائم اولیه بیماری بورگر
علائم اولیه شامل درد متناوب در سر انگشتان دست و پاها، تغییر رنگ پوست (آبی شدن) و احساس گرمی یا گزگز کردن اندامها هنگام قرار گرفتن در معرض سرما است. با پیشرفت بیماری، زخمهای دردناک روی انگشتان دست و پا ایجاد میشود که ممکن است منجر به قانقاریا نیز شود.
عوامل خطر بیماری بورگر
مصرف تنباکو مهمترین عامل خطر برای ابتلا به این بیماری است. مردان زیر 45 سال بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. همچنین ژنهای خاص مانند HLA-A, B, DRB ممکن است در ابتلا به آن نقش داشته باشند.
درمان بیماری بورگر
درمان اصلی این بیماری ترک کامل سیگار است. داروهای خاص مانند ایلوپروست ممکن است برای تسکین درد استفاده شوند، اما قطع عضو گاهی اجتنابناپذیر است، اگر بیمار تمایل به ترک سیگار نداشته باشد یا شرایط بیماری او وخیم باشد.
پیشگیری از بیماری بورگر
بهترین روش پیشگیری ترک کامل سیگار است. آگاهیرسانی درباره خطرات تنباکو نیز کمککننده خواهد بود. اپیدمیولوژی این بیماری بیشتر در خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی و مدیترانه شیوع دارد.
تأثیرات اجتماعی بیماری بورگر
این بیماری نه تنها بر سلامت جسمی بلکه بر جنبههای روانی افراد نیز تأثیر گذاشته است زیرا بیماران اغلب دچار افسردگی یا اضطراب میشوند و زندگی روزمره آنها تحت تأثیر قرار میگیرد.
با توجه به اینکه اکثر بیماران جوان هستند، اثرات اقتصادی آن نیز قابل توجه خواهد بود؛ زیرا توانایی کارشان کاهش یافته و حمایت خانوادهای بسیار مهم تلقی میشود تا بیمار بتواند شرایط خود را نیز بهتر مدیریت نماید.
درمان نوین سلولهای بنیادی
در سالهای اخیر تحقیقات زیادی بر روی سلولهای بنیادی انجام شده است تا ببینند آیا امکان بهبود زخمها وجود دارد یا خیر؟ اگرچه هنوز شواهد کافی نیست اما امیدوارکننده جلوه کرده است.
اهمیت آموزش عمومی در خصوص این بیماری
آموزش عمومی درباره خطرات مصرف دخانیات نقش کلیدی ایفا میکند تا افراد بتوانند از خطرات بالقوه آن اطلاع یافته و راههای مقابله با آن را نیز بیابند.
راهکارهای عملی
۱. مشاوره روانشناسی: حمایت روانی برای بیماران ضروریست و این حمایت باید توسط روانشناسان این حوزه انجام شود.
۲. ورزش سبک: فعالیت بدنی کمتحرک در خصوص عدم پیشرفت این بیماری کمککننده خواهد بود.
۳. رژیم غذایی سالم: تغذیه مناسب نیز برای بهبود وضعیت کلی بدن و جلوگیری از ابتلا به این بیماری تاثیر بسیاری دارد.